Kodeks infobokera (I): "Jeśli ma być tanio i szybko, nie będzie dobrze, czyli informacje z CEIDG"

Wartościowa informacja to przede wszystkim prawdziwa informacja. Informacje zgromadzone w CEIDG są tak prawdziwe, jak często ludzie mówią prawdę. Ci, którzy widzą szklankę do połowy pustą, mogą zatem poprzestać na lekturze już tutaj. Pozostali niech chłepczą z pełnej połowy ile się da.

CEIDG to Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej. Została utworzona przede wszystkim po to, by ewidencjonować przedsiębiorców, będących osobami fizycznymi. Można w niej także znaleźć informację o tym, że dany przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą w ramach umowy spółki cywilnej (oczywiście, jeśli taką informację poda). 

Teoria tu, czyli od art. 23-45 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004 r., Nr 173, poz. 1807 ze zm.) a praktyka tutaj, czyli na stronie internetowej, prowadzonej przez Ministerstwo Gospodarki. Ponieważ teorię weryfikuje zwykle praktyka, zacznę od tej drugiej.

Na podanej stronie znajduje się wyszukiwarka przedsiębiorców. Kryteria, wedle których można ich wyszukiwać, stanowią część informacji, udostępnianych przez CEIDG. Są wśród nich (w kolejności występowania okien wyszukiwarki):

• NIP,
• REGON,
• NIP spółki cywilnej,
• REGON spółki cywilnej,
• numer KRS,
• nazwa firmy,
• imię,
• nazwisko,
• województwo,
• powiat,
• miejscowość,
• gmina,
• ulica,
• numer nieruchomości,
• numer lokalu,
• rodzaj działalności,
• data zakończenia działalności,
• data rozpoczęcia działalności.

 

Z CEIDG uzyskamy także:

• adres poczty elektronicznej,
• adres strony internetowej,
• adres głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej,
• adresy dodatkowych miejsc wykonywania działalności gospodarczej,
• informację o obywatelstwach przedsiębiorcy,
• daty zawieszenia/wznowienia/zaprzestania działalności gospodarczej,
• datę wykreślenia wpisu z rejestru,
• przeważającą działalność gospodarczą,
• wykonywaną działalność gospodarczą,
• informację o wspólności majątkowej,
• informację o zakazach wykonywania działalności gospodarczej,
• informację dotyczące upadłości/postępowania naprawczego,
• informację na temat pełnomocników przedsiębiorcy.

Szału nie ma, ale rozczarowania też być nie powinno. Skoro zbiór ten to ewidencja, nie może zawierać danych innych, niż ewidentne. Jeśli ktoś nie prowadzi szemranych interesów a po prostu działalność gospodarczą, sam będzie robił wszystko, żebyśmy większość z tych informacji posiadali. Może poza newsem o zakazie wykonywania określonej działalności gospodarczej, ale akurat ta informacja nie trafia zwykle do CEIDG z inicjatywy przedsiębiorcy. Jest ona zgłaszana przez Krajowy Rejestr Karny lub właściwy organ.

Teraz podział na szklankę do połowy pustą i do połowy pełną, patrząc przez pryzmat potrzeb infobrokera.

Do pustej połowy szklanki można zaliczyć:

► większość danych zgłaszanych do CEIDG można uzyskać z innych źródeł;

► prawdziwość i aktualność zgłaszanych informacji jest sprawdzana w zasadzie wyłącznie na poziomie technicznym. Jeżeli PESEL ma za mało cyfr albo nie przejdą one testu cyfry kontrolnej, nie da się go zamieścić w bazie. To samo dotyczy innych identyfikatorów, takich jak NIP, REGON, etc. Widać to szczególnie dobrze przy próbie złożenia wniosku przez Internet, za pomocą specjalnego formularza. Jeżeli wpisywane dane nie spełniają powyższych wymogów, system po prostu nie puszcza dalej. Organ administracji prowadzący CEIDG nie ma uprawnień, by weryfikować czy to co jest zgłaszane, ma pokrycie w rzeczywistości. Stąd uwaga, że informacje są tak prawdziwe, jak często ludzie mówią prawdę.

Zapanowanie nad aktualnością i prawdziwością niektórych danych, wydaje się być wręcz niemożliwe. Uwaga ta odnosi się chociażby do klasyfikowania własnej działalności, poprzez wskazanie odpowiednich kodów w ramach PKD. Po pierwsze, klasyfikacja ta jest tworzona dla celów statystycznych. Oznacza to, że ujęto w niej jedynie typowe działalności. Niektórzy przedsiębiorcy są zatem zmuszeni, by zgłosić w CEIDG nie to, czym się naprawdę zajmują, ale prawie to, czym się zajmują lub to, co najlepiej oddaje charakter ich działalności. Uwaga ta dotyczy także samych infobrokerów. O tym jak zawód ten jest ujęty w PKD i jak radzą sobie ci, którzy deklarują, iż zajmują się infobrokerstwem pisałam już wcześniej tu. Druga kwestia związana z PKD, to brak możliwości, nawet przyjmując paranoiczną wersję świata, w którym wszyscy nas śledzą, podsłuchują i nagrywają, sprawdzenia czy dana osoba rzeczywiście zajmuje się zgłoszoną działalnością albo czy przypadkiem nie prowadzi także innych. Gdyby było inaczej, urzędnik obsługujący CEIDG już nigdy nie pracowałby "za biurkiem".

Przepisy prawa stwarzają sytuacje, chociaż to akurat dobre!!, gdy czasami od razu wiadomo, że zgłoszone PKD, pozostaną jedynie w sferze marzeń biznesowych zgłaszającego. Otóż jeżeli wykonywanie danej działalności wymaga uzyskania koncesji lub innego zezwolenia, kolejność jest taka: najpierw wpis do CEIDG, potem można starać się o stosowną decyzję. Oznacza to, że nie każdy kto zgłasza, iż ma zamiar wykonywać daną działalność gospodarczą, faktycznie będzie mógł się nią zająć. Może zgłosi to do CEIDG, może nie zgłosi...;

► część danych zgłaszana jest fakultatywnie. Infobroker nie może zatem liczyć, iż wszystko co może być wpisane do CEIDG faktycznie się tam będzie znajdować;

► wyszukiwarka przedsiębiorców nie zawsze działa dobrze. Kilka razy wpisałam prawdziwe i aktualne dane, np. REGON spółki cywilnej, której wspólnikami są osoby fizyczne i okazało się, że baza wyników jest pusta. Może i jest, ale wiem, że nie powinna;

 ► może się zdarzyć, że nie tyle informacje o danym podmiocie nie znajdą się w CEIDG, ale że w ogóle sam przedsiębiorca nie jest w niej ujęty. Infobroker wpisuje imię i nazwisko delikwenta w wyszukiwarkę, a tu peszek. Danych brak. Zanim weszły w życie przepisy o CEIDG, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą wpisywane były do ewidencji działalności gospodarczych, prowadzonych przez gminy. Gdy wprowadzono ewidencję na szczeblu centralnym, powstała konieczność przeniesienia dotychczasowych wpisów, czyli po prostu wstukania ich w nowy system. Niby dane te miały zostać przeniesione do końca roku 2011, jednak o tym, że pojedyncze peszki mogą się przytrafić, świadczy komunikat zamieszczony nad wyszukiwarką:  

"Uwaga ! Jeżeli nie ma Twojego wpisu w CEIDG, udaj się do Urzędu Gminy / Miasta, w którym rejestrowałeś firmę w celu aktualizacji danych"

 Za to w pełnej połowie szklanki...:

► korzystanie z CEIDG jest bezpłatne;

► ...i szybkie;

► a co jeżeli infobroker udostępni klientowi informację na podstawie CEIDG a ona okaże się być nieprawdziwa?? Załóżmy np. że Pan X szuka specjalistów na dane stanowisko i zleca sprawdzenie ich dotychczasowych doświadczeń zawodowych infobrokerowi. W CEIDG jest napisane, że kandydat od kilkunastu lat zajmuje się działalnością reklamową, jednak, jak potem wyjdzie na jaw, reklamował dotychczas wyłącznie sam siebie. Organ ewidencyjny nie ponosi odpowiedzialności za prawdziwość danych wpisywanych do CEIDG, ponieważ, jak już zostało to zdemaskowane, nie jest uprawniony do ich sprawdzania. Odpowiedzialność za ich prawdziwość spoczywa co prawda na przedsiębiorcy, którego wpis dotyczy, jednak w takim zakresie, że w ogóle infobrokerowi to w niczym nie pomoże. 

To jak w końcu?? Odpowiada ten infobroker za dostarczenie nieprawdziwej informacji w oparciu o CEIDG czy nie odpowiada?? Udzielę ulubionej odpowiedzi prawników: "to zależy". Nie chcę wypisać się z kolejnego tematu, zanim zacznę o nim pisać:), ale oceniając sytuację wyłącznie w odniesieniu do CEIDG uważam, że jeśli infobroker umawiając się z klientem zaznaczył, że będzie korzystał wyłącznie z tej ewidencji, to za nieprawdziwość danych nie odpowiada. Sorry Winnetou, taki mamy klimat, widziały gały co brały. CEIDG do baz danych CIA, CBŚ, CBA daleko. Między wierszami przeczytać zatem można, iż trzeba się poważnie zastanowić czy i w jakim zakresie infobroker powinien informować z jakich źródeł korzysta i do jakich granic może zwolnić się z odpowiedzialności za wyniki poszukiwań. I tu się chyba okaże, wątek mimo iż interesujący i wart opracowania to poboczny, że im więcej klient płaci, tym mniej infobroker może się tłumaczyć;
► dane zawarte w CEIDG nie mogą być usunięte, poza wyjątkowymi sytuacjami, a wykreślenie wpisu nie oznacza usunięcia danych. Oznacza to, że wszystkie zgłoszone przez przedsiębiorcę informacje są widoczne, nawet jeżeli ten zażądał ich wykreślenia. Zapewnia to przejrzystość ewidencji i możliwość zapoznania się z pełną "historią" prowadzonej działalności gospodarczej.

Podsumowanie

Korzystając z CEIDG należy pamiętać, iż są to dane ewidentne, udostępniane przede wszystkim ze względu na potrzeby sprawnego funkcjonowania państwa a nie funkcjonowania udostępniającego i, last not least, że jeśli ma być tanio i szybko, nie będzie dobrze. Może być jednak całkiem poprawnie.